Τζοκόντα

Μέγας Δωρητής ΕΛΣ & Δωρητής παράστασης

Μεγάλος χορηγός

Η Εθνική Λυρική Σκηνή εγκαινιάζει επίσημα τη σεζόν 2025/26 με τη δημοφιλέστατη Τζοκόντα του Πονκιέλλι, σε μια νέα μεγάλη διεθνή συμπαραγωγή με δύο από τους σπουδαιότερους οργανισμούς της όπερας παγκοσμίως: το Πασχαλινό Φεστιβάλ του Ζάλτσμπουργκ και τη Βασιλική Όπερα του Λονδίνου. Διευθύνει ο Φαμπρίτσιο Βεντούρα και σκηνοθετεί ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Κόβεντ Γκάρντεν Όλιβερ Μίερς. Η παραγωγή υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

Η Τζοκόντα θεωρείται μια από τις κορυφαίες μεγαλόπρεπες όπερες (grand operas) του ρεπερτορίου, όχι μόνο γιατί πραγματεύεται μια δραματική ιστορία ενός μεγάλου ανεκπλήρωτου έρωτα και αυτοθυσίας, αλλά και γιατί είναι πλούσια σε μοναδικές μελωδίες, διάσημες άριες και υπέροχα χορωδιακά μέρη. Και φυσικά γιατί συμπεριλαμβάνει και ένα από τα πιο διάσημα μπαλέτα όλων των εποχών, τον «χορό των ωρών», με μια μελωδία που όλοι γνωρίζουμε, καθώς πέρασε στην ποπ κουλτούρα όταν χρησιμοποιήθηκε το 1940 στην ταινία του Ντίσνεϋ Φαντασία. Η παγκόσμια πρεμιέρα του έργου δόθηκε το 1876 στη Σκάλα του Μιλάνου με τεράστια επιτυχία, αντίστοιχη με την Αΐντα και τον Οθέλλο του Βέρντι που γράφτηκαν την ίδια δεκαετία. Το λιμπρέτο έγραψε ο Τόμπια Γκόρριο, προφανώς αναγραμματισμός και ψευδώνυμο του ποιητή και συνθέτη Αρρίγκο Μπόιτο, ενώ η υπόθεση βασίζεται στο έργο του Βικτόρ Ουγκό Άγγελος, τύραννος της Παδούης.

Στα χέρια του Μπόιτο το έργο μεταφέρεται στη Βενετία του 17ου αιώνα. Κεντρικός χαρακτήρας είναι η Τζοκόντα, μια πλανόδια τραγουδίστρια, ερωτευμένη με τον Έντσο Γκριμάλντο. Ωστόσο, ο Έντσο αγαπά τη Λάουρα, σύζυγο του ευγενούς Αλβίζε. Μετά από πολλές περιπέτειες, η Τζοκόντα βοηθά τους δύο εραστές να δραπετεύσουν, ενώ η ίδια δίνει τέλος στη ζωή της.

Τυπική όπερα του ύστερου ρομαντισμού, με επιρροές από τη γαλλική μεγαλόπρεπη όπερα, στην Τζοκόντα ο Πονκιέλλι –σαφώς επηρεασμένος από τον Βέρντι– πλάθει ένα έργο με θυελλώδεις χαρακτήρες, δραματικές σκηνές, πλούσια ενορχήστρωση, μελωδική ομορφιά και θεατρική λαμπρότητα.

Η Τζοκόντα αποτελεί το εμβληματικό ντεμπούτο της Μαρίας Κάλλας στην Αρένα της Βερόνας το 1947 και σηματοδοτεί την έναρξη της ανυπέρβλητης διεθνούς καριέρας της. Η διάσημη άρια του έργου «Suicidio» έχει συνδεθεί αναπόσπαστα με τη φωνή και την ερμηνεία της.

Η διεθνής συμπαραγωγή της ΕΛΣ άνοιξε στο Φεστιβάλ του Ζάλτσμπουργκ το Πάσχα του 2023 με μεγάλη επιτυχία. Ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Βασιλικής Όπερας του Λονδίνου και ένας από τους πιο περιζήτητους σκηνοθέτες της όπερας στην Ευρώπη Όλιβερ Μίερς τοποθετεί τη δράση στη Βενετία τού σήμερα και υπογράφει μια εντυπωσιακή όσο και συνεπή στο πνεύμα του έργου σκηνοθεσία, η οποία ξετυλίγει σε βάθος τις ίντριγκες και τα κίνητρα των χαρακτήρων. «Αυτή η πληθωρική σκηνοθεσία είναι ίσως η καλύτερη που μπορεί να υπάρξει για αυτή τη μεγαλόπρεπη αλλά εξίσου απαιτητική όπερα», σύμφωνα με την κριτική του βρετανικού Telegraph. Μετά τις παραστάσεις στην Αθήνα, η Τζοκόντα θα παρουσιαστεί στο Λονδίνο.

Για τον ρόλο του τίτλου, η ΕΛΣ καλωσορίζει τη σταρ δραματική υψίφωνο Άννα Πιρότσι, που εντυπωσίασε στην πρόσφατη Μήδεια της ΕΛΣ, και για τους πρωταγωνιστικούς ρόλους τον διεθνώς περιζήτητο τενόρο Αρσέν Σογκομονιάν, τις σπουδαίες μεσοφώνους Αλίσα Κολόσοβα και Ανίτα Ρατσβελισβίλι, τον κορυφαίο Έλληνα βαρύτονο Δημήτρη Πλατανιά και άλλους εξαίρετους μονωδούς.